- NOVA Anglia
- NOVA Angliavulgo new England Anglis, nouvelle Angleterre, Gallis, provincia Americae septentrionalis, in parte australi Canadae, seu novae Franciae, in ora maris Borealis, ubi alias aliquot coloniae Gallorum. Sed ab A. C. 1606. subest Dominio Anglorum, qui in ea habent Bristolium novum, et Londinum novum, urbes recentes in ora littorali. Cultiffima totius Americae, magnum incrementum sumpsit, circa A. C. 1636. quô et sequentib. plusquam ducenta milia hominum, et Anglia in illas partes migrârunt, ibique et passim per Insulas Americae, ab Hispanis desertas, suae gentis colonias duxerunt, quarum praecipua sedes, in insul. Bermuda, Nova Anglia et Insul. Trinitatis. Praeter Bristolum Novum, Novumque Londinum, regionis metropolim, insuper ibi urbes sunt Bostonium, Novum Plymmouthum et Nova Cantabrigia, quae urbs Academiâ insignis est et ab Auglis studiorum causa frequentari solet. In eandem regionem, bellô intestinô Angliam turbante, Independentes magnô numerô secesserunt. G. Hornius Orb. Pol. Part. 4. p. 77. Terminatur vero haec provincia a septentrione et occasu novâ Franciâ, a meridie novô Belgiô, et ab oriente mari Boreali. Huc, uni et in Belgium, novi Puritani, seu Independentes, uti vocantur, qui videl. nullas Ceremonias bona conscientiâ in Ecclesia tolerari posse statuebant, ex Anglia veteri, magnô numerô concesserunt, A. C. 1634. persecutionem Episcoporum veriti: et quidem primum successu non paenitendô, Doctoribus enim Ioh. Cottonô et Thomâ Godwinô, magna in hac provincia fuit Euangelii propagatio: ut quidem ipsi Americani ibi facti Pastores, multa hominum milia converfa, et in Academia, quae in Nova Cantabrigia hodie floret, in variis Facultatibus plurimi sint creati Doctores. Quin et Biblia in linguam Americanam versa et in Nova Cantabrigia impressa exstant: exstat et Historia admirandorum Dei operum, quae in Nova Anglia ad Euangelii propagationem facta sunt. Postmodum vero Hutchinsoniae adventu Ecclesiae hae mire turbatae, et gravissimi Antinomorum aliorumque Haereticorum erroes in illas invecti. Vide supra ubi de Ioh. Cottono, et vesana hac furia, itemubi de Independentibus. Inde, iam a seipsis longe diversi Independentes in Hollandiam transvolârunt: Londinum inprimis gregatim se contulerunt, ibi metropoli suâ constitutâ, e qua communibus consiliis In dependentismum propagarent, convocationem Synodi (a qua independentem esse, illorum πρῶτον ψεῦδος est) omni ratione remorati, et Presbyteriano Regimini maxime obnixi, unde quae mala prodierint, pluribus exsequitur G. Hornius Historiâ Eccl. Novi Testam. Periodo III. Artic. 3. ubi et dogmata illorum erroresque portentosos innumeros facunde enarrat.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.